Trombosit bakımından zengin plazma tedavisi (PRP), kişinin kendisinden alınan kanın özel işlemden geçerek tedavisi planlanan vücut dokularına enjekte edilmesiyle uygulanan bir tedavi yöntemidir. Cilt gençleştirme veya saç dökülmesi gibi estetik problemlere karşı yapılmasının yanı sıra yaralı tendonların, bağların, kasların ve eklemlerin iyileşmesini hızlandırmak için de yapılır.
PRP, ‘’Platelet Rich Plasma’’ olarak geçen İngilizce ifadenin baş harflerinden oluşur. İhtiyaç duyulan bölgeye enjeksiyonu yapılan madde, platelet bakımından zenginleştirilmiş plazmadır. Plazma ise kanın pıhtılaşmasına yardım eden, platelet adı verilen özel hücreler veya başka proteinler içeren bir kan bileşenidir. Ayrıca bu plazma, hücre büyümesini destekleyen çeşitli proteinler içerir.
PRP'nin hasar görmüş dokulara enjeksiyonu sayesinde vücutta yeni ve sağlıklı hücrelerin büyümesi sağlanır veya desteklenir.
PRP TEDAVİSİ NASIL GERÇEKLEŞİR?
Kan alımından karışım enjeksiyonuna kadar başarıyla tamamlanması 40-60 dakika arasında süren PRP tedavisi, bu alanda eğitim almış tecrübeli doktorlar tarafından uygulanır. İşlem, aşağıda belirtilen sıraya göre çeşitli aşamalarla gerçekleştirilir.
• Enjekte edilecek PRP’yi hazırlamak için hastadan, hekim tarafından bir miktar kan alınır. Kanın miktarı, PRP'nin nereye enjekte edileceğine göre değişir.
• Steril şartlarda tüp içine alınan kan örneği, bir ‘’santrifüj’’ cihazına yerleştirilir. Bu cihaz, çok hızlı biçimde döner ve 15 dakikalık bir sürede kan bileşenlerinin ayrışmasını sağlar. Böylece, trombositler diğer kan bileşenlerinden ayrılmış olur.
• Bileşenlerine ayrılmış plazma, ‘’konsantre trombosit’’ içeren plazma olarak ihtiyaç duyulan bölgeye enjekte edilmek üzere hazır hale getirilir.
• Vücutta enjeksiyon yapılacak kısımları (tendon, vs.) belirlemek için ultrason gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır.
• Enjeksiyon yapılacak bölge belirlendikten sonra, hazırlanan PRP karışımı enjekte edilir.
PRP NİÇİN YAPTIRILIR?
PRP takviyesi, iltihabı azaltmak ve düzelmeyi hızlandırmak için yapılır. Saç uzamasını desteklemek, cildi gençleştirmek, yumuşak doku iyileşmesini sağlamak gibi çeşitli nedenlerden dolayı trombosit bakımından zengin plazma terapisi veya PRP enjeksiyonları kullanılır. Trombosit aktivasyonu, vücudun doğal iyileşme sürecinde önemli bir rol oynar.
PRP’NİN UYGULAMA ALANLARI NELERDİR?
Birçok durumda tedavi amacıyla PRP enjeksiyonları kullanılır. PRP’nin en sık tercih edildiği alanlar şöyledir:
Saç Dökülmesi: Saç büyümesini teşvik etmek ve saç dökülmesini önlemek için kafa derisine PRP enjeksiyonları yapılabilir. Araştırmalara göre, PRP enjeksiyonlarının erkek tipi kellik olarak da bilinen androjenik alopesi tedavisinde etkili olduğu görülmüştür. Özellikle erkeklerde görülen genetik kökenli saç dökülmelerinde memnun edici sonuçlar elde edilebilir. PRP, saç mezoterapisi ile kombine edilerek de uygulanabilir.
Tendon Yaralanması: Tendonlar, kasları kemiğe bağlayan kalın ve sert doku bantlarıdır. Tendonların yaralanma sonrası iyileşmeleri genelde yavaş olur. Ayak bileğindeki aşil tendiniti, dizdeki patellar tendonda ağrı ve iltihap, tenisçi dirseği gibi kronik tendon sorunlarını gidermek için PRP enjeksiyonları kullanılabilir.
Ameliyat Sonrası Onarım: Bazı durumlarda, ameliyat sonrasında omuzdaki rotator manşet tendonu gibi yırtılmış tendonları veya ligamentleri onarmak için PRP enjeksiyonları kullanılabilir.
Kireçlenme (Osteoartrit): PRP, osteoartritli hastaların diz ve kalça gibi eklemlerine enjekte edilebilir. Yapılan çalışmalara göre, PRP enjeksiyonlarının osteoartrit tedavisinde hyaluronik asit enjeksiyonlarından daha etkili olduğu saptanmıştır.
Cilt Gençleştirme: İlerleyen yaşın ve çevresel unsurların etkisiyle ciltte ortaya çıkan yaşlanma belirtilerine karşı PRP enjeksiyonları kullanılabilir. Uygulama ile cilt esnekliğinde artma, kırışıklıklarda azalma, yara izlerinden kurtulma gibi olumlu etkiler gözlemlenebilir.
PRP'NİN MUHTEMEL YAN ETKİLERİ NELERDİR?
PRP, cilde uygulanan enjeksiyon nedeniyle bazı yan etkiler oluşturabilir. PRP, doğrudan kişinin kendi vücudundan alınan maddeleri içerdiği için alerjik reaksiyon riski oldukça azdır. Yine de, aşağıdaki risklerden bazıları ortaya çıkabilir:
• Enfeksiyon
• Sinir yaralanması
• Enjeksiyon ağrısı
• Lokal kanama
• Doku hasarı
PRP ENJEKSİYONLARINDA İYİLEŞME SÜRESİ NE KADARDIR?
Yaralanmaya bağlı olarak ilgili bölgeye yapılan PRP enjeksiyonundan sonraki istirahat ve iyileşme süresi yaralanmanın derecesine göre değişir. Yaralanma dışındaki PRP enjeksiyonundan hemen sonra, uygulama yapılan kişi günlük yaşantısına dönebilir. PRP enjeksiyonu akabinde olumlu bir fark hızlıca gözlenmez, çünkü öncelikle büyüme faktörlerinin aktif hale gelmesi gerekir. Bu yüzden, uygulamadan sonraki haftalar içerisinde yaralanan bölgenin daha hızlı iyileştiği veya kafa derisinde beklenenden daha fazla saç çıktığı fark edilebilir.
PRP TEDAVİSİ KAÇ SEANSTAN OLUŞUR?
Kronik veya artrit tendinit tedavisi için, çoğu hastada üç-dört seanslık PRP tedavisi önerilir. Akut kas yaralanmalarında ise genellikle bir-iki seans yeterli olabilir. Kişinin yaşı da gerekli seans sayısını belirleyen faktörlerden biridir çünkü yaşın artmasıyla birlikte vücuttaki kök hücre sayısı azalır.
PRP seansları genelde iki hafta arayla gerçekleşir. Kişinin rahatsızlığına ve ihtiyacına göre ortalama dört-sekiz seans halinde planlanır. Cildi gençleştirme veya saç dökülmesini azaltma amacıyla mezoterapi ile birlikte uygulanabilir. Seanslar tamamlandıktan sonra, senede birkaç defa olmak üzere enjeksiyonlar sürdürülebilir.
